Günlük hayatta çoğu zaman önemsenmeden cebe atılan ya da çöpe giden market fişleri, sanılandan daha büyük bir sağlık tehdidi barındırıyor. Bilim insanları, bu fişlere yalnızca birkaç saniye dokunmanın bile vücuda zararlı kimyasalların geçişi için yeterli olabileceğini söylüyor.
New York Üniversitesi Langone Sağlık Merkezi’nde çocuk ve çevre sağlığı üzerine çalışan Prof. Dr. Leonardo Trasande, market ve mağazalarda verilen fişlerin büyük çoğunluğunun “termal kâğıt” ile üretildiğini belirtiyor.
Düşük maliyeti nedeniyle tercih edilen bu kâğıtlar, plastik bazlı kaplamalar içeriyor. Isıya duyarlı mürekkep sayesinde yazı kolayca kağıda aktarılıyor ancak bu pratik yöntemin ciddi riskleri var.
AVRUPA BİRLİĞİ YASAKLADI
Termal fişlerde sıkça kullanılan bisfenol-A (BPA) ve yerine ikame edilen bisfenol-S (BPS), vücutta hormon sistemini etkileyebilen kimyasallar. Araştırmalar, bu maddelerin hormonal dengesizlik, kısırlık, kalp-damar hastalıkları ve bazı kanser türleri ile bağlantılı olabileceğini ortaya koyuyor.
Avrupa Birliği, BPS kullanımını gıda ambalajlarında yasakladı. ABD’nin Kaliforniya eyaleti ise bu kimyasalı “üreme sağlığına zararlı” maddeler arasında sınıflandırdı.
KANSERE KADAR PROBLEM OLUŞTURUYOR
Risk sadece kimyasallarla sınırlı değil. Termal kâğıdın yüzeyindeki plastik kaplamalar zamanla mikro ve nano plastiklere dönüşüyor. Bilimsel çalışmalar, bu parçacıkların beyin, damar sistemi ve sindirim kanalı gibi hayati bölgelerde biriktiğini gösteriyor.
Uzun vadede bu durum, kronik iltihaplanma, doğurganlık sorunları, kalp hastalıkları ve kansere kadar birçok sağlık problemine yol açabilir.
DOKUNUNCA ELLERİNİZİ YIKAYIN
Prof. Dr. Trasande, bireysel farkındalığın kritik olduğunu vurgulayarak şu uyarıyı yapıyor:
“Termal fişlere mümkün olduğunca dokunmaktan kaçının, dokunduysanız mutlaka ellerinizi yıkayın. Dijital fiş (SMS, e-posta) tercih edin. Bu küçük adımlar, maruz kalınan riskleri ciddi şekilde azaltabilir.”
