Güney Afrika Anayasa Mahkemesi, yalnızca kadınlara tanınan evlilik sonrası eşinin soyadını alma hakkının erkeklere tanınmamasını Anayasa’ya aykırı buldu. Mahkeme, bu durumun cinsiyet eşitliği ilkesini ihlal ettiğine hükmetti.
Yüksek Mahkeme, “1992 tarihli Doğum ve Ölüm Kayıt Yasası” kapsamında erkeklerin soyadı değişikliği konusunda karşılaştığı kısıtlamaların hukuki bir temele dayanmadığını ve ayrımcılık oluşturduğunu belirtti.
Erkeklere de Soyadı Hakkı
Alınan kararla birlikte artık Güney Afrika’da evli erkekler, evlilik sırasında eşlerinin soyadını doğrudan alabilecek ya da dilerlerse çift soyadı kullanabilecek. Daha önce sadece kadınlara tanınan bu hak, artık cinsiyet fark etmeksizin tüm bireyler için geçerli olacak.
Anayasa’ya Aykırılık Tespiti
Mahkeme tarafından yapılan açıklamada, ilgili yasa maddelerinin Anayasa’daki eşitlik ve ayrımcılık yasağı ilkeleriyle bağdaşmadığı ifade edildi. Açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Cinsiyete dayalı bu farklı muamele, erkek bireylerin kimlik tercihlerini özgürce belirleme hakkını engellemekte ve Anayasa’nın eşitlik ilkesini ihlal etmektedir.”
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği İçin Önemli Adım
Karar, ülkedeki birçok insan hakları ve eşitlik savunucusu tarafından memnuniyetle karşılandı. Uzmanlar, bu düzenlemenin sadece hukuki değil, aynı zamanda toplumsal normların dönüşümü açısından da önemli bir eşik olduğunu belirtiyor.
Uluslararası Etki Bekleniyor
Güney Afrika’nın bu kararı, benzer ayrımcı yasal düzenlemelere sahip ülkeler açısından da örnek teşkil edebilir. Kararın, toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda uluslararası hukukta tartışma yaratan alanlara ışık tutması bekleniyor.
