Tüm dünyayı sarsan COVİD-19 pandemisi milyonlarca insanı hayattan koparttı. Salgının önüne geçmek için denen aşılar insanlar üzerinde kalıcı hasarlar bırakırken; işe yarayıp yaramadığı hakkındaki muamma hala kesinlik kazanmadı.
Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), Moderna’nın geliştirdiği yeni nesil Covid aşısının şirketin hedeflediğinden daha dar bir hasta grubunda denenmesine yöenlik karar verdi. Onay, yalnızca yaşlı yetişkinler ile 12-64 yaş arası sağlık riski taşıyan bireyleri kapsıyor.
Zor günler geçiren şirket, pandemi sonrası dönemde maliyetleri azaltmak ve yoluna devam etmek için çözümler arıyor. Şirketin hisseleri, Covid aşısına olan düşük talep ve solunum sinsityal virüsü (RSV) aşısının hayal kırıklığı yaratan satışları nedeniyle bu yıl yaklaşık yüzde 35 değer kaybetti. Moderna’nın hisse fiyatı 2021’de 484 dolarla zirveye çıkmışken şu an pandemi öncesi seviyelere, yaklaşık 25 dolara geriledi.
Mizuho adlı finans şirketinin sağlık stratejisti Jared Holz, “Şu anda aşı işinde olmak için kötü bir zaman. Bu yönetimin gösterdiği eğilim kesinlikle onların lehine değil” diyor.
‘COVİD aşıları hiçbir zaman işe yaramadı’
Yeni aşı onaylama çerçevesi, belirli yaş gruplarına yönelik yeni Covid aşılarının randomize, kontrollü klinik deneylerden geçmesini zorunlu kılıyor.
Uzun süredir aşılara şüpheyle yaklaşan Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy Jr. kısa süre önce mRNA dahil olmak üzere bazı solunum hastalığı aşılarının “hiçbir zaman işe yaramadığını” söyledi. Mayıs ortasında Kennedy, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’nin (CDC) artık hamile kadınlar ve çocuklara Covid-19 aşısını rutin olarak önermeyeceğini açıkladı. Aynı zamanda, FDA binlerce çalışanını kaybetmiş durumda.
FDA veri talep ediyor
Pfizer gibi diğer aşı üreticileri de hükümetin yarattığı zorluklarla karşı karşıya olsa da, çoğu daha fazla ürün sattığı için daha iyi bir konumda. Moderna’nın yalnızca üç onaylı aşısı var ve kanser, nadir hastalıklar, uçuk ve Lyme hastalığına karşı geliştirdiği aşılarla dolu ürün geliştirme hattında ilerleme kaydetmekte zorlanıyor.
Grip-Covid kombine aşısının onay başvurusunu geri çekme kararı hakkında Moderna, FDA ile yaptığı görüşmenin ardından böyle bir karar aldığını ve FDA’nın daha fazla grip verisi talep ettiğini söyledi. Şirket, çalışmaların sonuçları geldikten sonra başvuruyu yeniden yapmayı planlıyor.
Sözleşme Biden döneminde imzalanmıştı
Söz konusu devlet sözleşmesi Biden yönetimi döneminde verilmişti ve Moderna, kuş gribi aşısının erken faz bir çalışmada olumlu sonuçlar verdiğini belirtti.
Ancak hükümet, “bilimsel ya da etik açıdan savunulamaz” olduğu gerekçesiyle sözleşmeyi iptal etti. HHS sözcüsü, bunun yalnızca etkinlikle değil, “güvenlik, bütünlük ve güvenle” ilgili olduğunu söyledi. Ayrıca mRNA teknolojisinin “hala yeterince test edilmediğini” ekledi.
Moderna sözcüsü ise, “Pandemi sırasında elde edilen sonuçlar kendini açıkça göstermektedir. Dünya çapında bir milyardan fazla insanda kurulan güvenlik profili ve etkinlik ortada” dedi.
Araştırma bütçesi düştü
Geçen sonbaharda Moderna, araştırma bütçesini yüzde 20 azaltacağını, bazı personeli işten çıkaracağını ve deneysel ilaç listesini daraltacağını açıkladı. 2025’e finansal beklentilerini düşürerek ve 1 milyar dolarlık yeni maliyet kesintisi sözü vererek başladı.
Şirket, ilaç geliştirmeye yönelik harcamalarına da devam etti. 31 Mart itibarıyla elinde 8.4 milyar dolar nakit bulunuyordu. Bu miktar üç ay önce 9.5 milyar dolardı. Holz, Moderna’nın ya yeni sermaye toplaması ya da borç alması gerektiğini çünkü mevcut hızla giderse 18 ay içinde nakdi tükeneceğini söyledi.
Araştırma bütçesi düştü
Geçen sonbaharda Moderna, araştırma bütçesini yüzde 20 azaltacağını, bazı personeli işten çıkaracağını ve deneysel ilaç listesini daraltacağını açıkladı. 2025’e finansal beklentilerini düşürerek ve 1 milyar dolarlık yeni maliyet kesintisi sözü vererek başladı.
Şirket, ilaç geliştirmeye yönelik harcamalarına da devam etti. 31 Mart itibarıyla elinde 8.4 milyar dolar nakit bulunuyordu. Bu miktar üç ay önce 9.5 milyar dolardı. Holz, Moderna’nın ya yeni sermaye toplaması ya da borç alması gerektiğini çünkü mevcut hızla giderse 18 ay içinde nakdi tükeneceğini söyledi.
Yılı 6 milyar dolarla kapatacaklar
Moderna, yıl sonunda yaklaşık 6 milyar dolarlık nakit ve yatırımla yılı kapatmayı beklediğini, harcamaları azaltmayı ve 2028 itibarıyla zarar etmeyi bırakmayı planladığını açıkladı. Şirket ayrıca yeni hisse ihraç etmeyeceğini de belirtti.
Moderna’nın geleceği, geliştirilmekte olan aşılarının başarılı olup olmayacağına ve yeni Covid aşısına yönelik talebin artmasına ya da RSV aşısının kapsamının genişletilmesine bağlı. FDA’nın bu genişletme konusunda Haziran ayında karar vermesi bekleniyor.
Moderna, yıl sonunda yaklaşık 6 milyar dolarlık nakit ve yatırımla yılı kapatmayı beklediğini, harcamaları azaltmayı ve 2028 itibarıyla zarar etmeyi bırakmayı planladığını açıkladı. Şirket ayrıca yeni hisse ihraç etmeyeceğini de belirtti.
Moderna’nın geleceği, geliştirilmekte olan aşılarının başarılı olup olmayacağına ve yeni Covid aşısına yönelik talebin artmasına ya da RSV aşısının kapsamının genişletilmesine bağlı. FDA’nın bu genişletme konusunda Haziran ayında karar vermesi bekleniyor.
