Dünyanın dönüşü beklenmedik bir şekilde hızlandı ve gelecek haftalarda tarihteki en kısa günlerden birinin yaşanması bekleniyor. Londra Üniversitesi’nden astrofizikçi Graham Jones; 9 Temmuz, 22 Temmuz ve 5 Ağustos’a dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Bu günlerde dünya, normal süreden 1.30 ila 1.51 milisaniye daha hızlı dönebilir.
Bilim insanları, bahsi geçen farkların çok küçük görünmesine rağmen uydu sistemlerinden GPS doğruluğuna ve hatta zamanın ölçümüne kadar birçok sistemi etkileyebileceği konusunda uyarıyor.
Moskova Devlet Üniversitesi’nden bilim insanı Leonid Zotov, bu hızlanmanın nedeninin hala açıklanamadığını belirtti. Zotov, “Kimse böyle bir şeyi beklemiyordu” diyerek durumun sıradışılığına dikkat çekti.
“2020’DEN BERİ DÜNYA HIZLANIYOR”
Normalde Dünya’nın dönüşü ayın çekim etkisiyle yavaşlıyordu. Ancak 2020 yılından bu yana gezegenin biraz daha hızlı dönmeye başladığı gözlemleniyor. bilim insanları, bu süreci atom satleriyle ölçüyor. Bu saatler, zamanı milisaniyelik hassasiyetle izliyor. Şimdiye dek en kısa gün 5 Temmuz 2024 olarak kayıtlara geçti. O gün dünya, standart 24 saatin 1.66 milisaniye altında döndü.
SEBEBİ NE? BİLİM CEVAP ARIYOR
Araştırmacılar, durumun sebebine ilişkin şu ihtimalleri değerlendiriyor:
Dünyanın sıvı metal iç çekirdeğinin hareketi,
Okyanus akıntılarındaki değişim,
Jet stream’ler gibi yüksek irtifa rüzgarları,
El Nino gibi büyük hava olayları,
Buzulların erimesi ve kütle dengesindeki kaymalar.
“TÜM SAATLERİ YENİDEN AYARLAMAK GEREKEBİLİR”
Dünya zamanı şu an UTC (Eşgüdümlü Evrensel Zaman) üzerinden yönetiliyor. Dünya normalden yavaşladığında artı bir saniye (leap second) ekleniyor. Ancak şimdi işler tersine dönebilir. Eğer bu hızlanma sürerse, ilk kez negatif bir saniye çıkarılması gerekebilir.
Bu da teknoloji altyapısı için büyük bir sınav anlamına geliyor. GPS, banka sistemleri ve telefon ağları milisaniyelik hassasiyetle çalıştığı için, en küçük değişiklikler bile sorun yaratabiliyor.
