Türkiye Sakatlar Derneği Bodrum Şubesi Başkanı Esma Ezenel, 3 Aralık Engelliler Haftası kapsamında, toplumun ayrılmaz bir parçası olan engelli bireylerin karşılaştığı yapısal sorunlara dikkat çekiyor ve eşit, erişilebilir ve kapsayıcı bir yaşam için acil adımlar atmaya çağırdıklarını belirterek açıklama yaptı.
Ezenel, açıklamasında şunları belirtti.
Engellilerin Karşılaştığı Temel Sorunlar:
1. Erişilebilirlik Eksikliği
Kaldırımlar, toplu taşıma, kamu binaları, yürüyüş yolları ve dijital platformlar hâlâ engelli bireylerin ihtiyaçlarına göre düzenlenmiş değil. Fiziksel engeller, sosyal hayata katılımın önündeki en büyük bariyerlerden biri olmaya devam ediyor.
2. Eğitimde Eşitsizlik
Kaynaştırma eğitiminin yetersizliği, destek personeli eksikliği, uygun materyal ve teknolojiye erişim sınırlı olduğu için engelli öğrenciler eğitim yaşamlarında ciddi engellerle karşılaşıyor.
3. İstihdamda Dışlanma
İşverenlerin önyargıları, uygun çalışma ortamlarının sağlanmaması ve kota uygulamalarının etkin yürütülmemesi, engelli bireylerin iş gücüne katılımını büyük ölçüde sınırlıyor.
4. Sağlık ve Rehabilitasyon Hizmetlerine Erişim Sorunları
Uzun bekleme süreleri, uzman eksikliği, pahalı tedavi ve cihazlar; engelli bireylerin yaşam kalitesini doğrudan etkiliyor.
5. Toplumsal Önyargılar ve Ayrımcılık
Engelli bireyler hâlâ “yardıma muhtaç” veya “yetersiz” algısıyla karşı karşıya kalıyor; bu da sosyal izolasyonu artırıyor.
Çözüm Önerileri: “Erişilebilirlik Lüks Değil, Haktır”
1. Evrensel Tasarım İlkelerinin Zorunlu Hale Getirilmesi
Kamu ve özel sektör tüm yapılarını, dijital hizmetlerini ve ulaşım araçlarını evrensel tasarım standartlarına uygun hale getirmeli.
2. Eğitimde Tam Kapsayıcılık
Okullarda özel eğitim öğretmeni ve destek personeli sayısı artırılmalı; öğrenme materyalleri erişilebilir formatlarda sunulmalı.
3. Güçlü İstihdam Politikaları
Engelli bireylere uygun çalışma koşulları sağlanmalı; işverenlere teşvikler iyileştirilmeli, kota uygulamaları denetlenmeli.
4. Ücretsiz veya Düşük Maliyetli Rehabilitasyon Hizmetleri
Sağlık cihazlarının geri ödemeleri hızlandırılmalı, rehabilitasyon merkezlerinin sayısı artırılmalı.
5. Toplumsal Farkındalık Kampanyaları
Önyargıları kırmaya yönelik eğitimler, kampanyalar ve medya çalışmaları yaygınlaştırılmalı.
“Engelleri Kaldırmak Hepimizin Sorumluluğu”
Engellilik; bir eksiklik değil, toplumun çeşitliliğinin doğal bir parçasıdır. Asıl engel, toplumun gerekli düzenlemeleri yapmaması ve farkındalığın yetersiz olmasıdır. 3 Aralık Engelliler Haftası sadece farkındalık yaratmak için değil, kalıcı politikalar geliştirmek için bir çağrıdır.
Daha adil, daha erişilebilir ve daha kapsayıcı bir dünya için hep birlikte hareket etme zamanı!
